มาทำความรู้จักกับ DisplayPort คืออะไร มีกี่ประเภท

DisplayPort คืออะไร

DisplayPort (DP) เป็นมาตรฐานการเชื่อมต่อภาพและเสียงดิจิทัลที่พัฒนาโดย VESA (Video Electronics Standards Association) เพื่อใช้ในการส่งสัญญาณวิดีโอและเสียงระหว่างอุปกรณ์ เช่น คอมพิวเตอร์, จอภาพ, และโปรเจคเตอร์ DisplayPort มีความสามารถในการส่งข้อมูลที่ความเร็วสูง เหมาะสำหรับการใช้งานในอุตสาหกรรมที่ต้องการความคมชัดสูง เช่น การตัดต่อวิดีโอ การเล่นเกม และงานกราฟิกระดับมืออาชีพ

เวอร์ชันของ DisplayPort และสเปค

DisplayPort มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับความละเอียดที่สูงขึ้นและอัตราการส่งข้อมูลที่มากขึ้น โดยเวอร์ชันหลักมีดังนี้

DisplayPort 1.0/1.1 (เปิดตัวในปี 2006)

• แบนด์วิธสูงสุด 8.64 Gbps
• ความละเอียดสูงสุด รองรับ 4K UHD (3840×2160) ที่ 30 Hz

รายละเอียดเพิ่มเติม เวอร์ชันแรกของ DisplayPort ได้รับการออกแบบเพื่อแทนที่พอร์ต VGA และ DVI ในการเชื่อมต่อจอภาพ โดยรองรับความละเอียดที่สูงขึ้นในยุคที่การแสดงผลแบบ Full HD (1920×1080) กำลังเริ่มเป็นที่นิยม ข้อดีสำคัญคือสามารถส่งสัญญาณทั้งภาพและเสียงผ่านสายเส้นเดียว

DisplayPort 1.2 (เปิดตัวในปี 2010)

• แบนด์วิธสูงสุด 17.28 Gbps
• ความละเอียดสูงสุด รองรับ 4K UHD (3840×2160) ที่ 60 Hz
• คุณสมบัติเด่น
  • Multi-Stream Transport (MST) คุณสมบัติที่ช่วยให้สามารถเชื่อมต่อจอภาพหลายจอได้จากพอร์ตเดียวผ่านสายเส้นเดียว
  • สีและเสียงที่ดีขึ้น รองรับการส่งสัญญาณเสียงแบบหลายช่อง (multi-channel audio) และสีแบบ deep color

รายละเอียดเพิ่มเติม DisplayPort 1.2 มีความสามารถในการส่งข้อมูลสองเท่าจากรุ่นก่อนหน้า และเริ่มรองรับเทคโนโลยีใหม่ เช่น การใช้งานกับจอภาพหลายจอพร้อมกัน โดยจอสามารถมีความละเอียดต่างกันได้ MST กลายเป็นจุดเปลี่ยนที่ช่วยให้การใช้งานหลายจอเป็นไปอย่างราบรื่น

DisplayPort 1.3 (เปิดตัวในปี 2014)

• แบนด์วิธสูงสุด 32.4 Gbps
• ความละเอียดสูงสุด รองรับ 5K (5120×2880) ที่ 60 Hz และ 8K (7680×4320) ที่ 30 Hz

คุณสมบัติเด่น

1. เพิ่มแบนด์วิธขึ้นอย่างมาก ทำให้รองรับความละเอียดที่สูงขึ้นและรีเฟรชเรทที่สูงขึ้น
2. รองรับจอภาพ 8K ซึ่งเป็นการเตรียมพร้อมสำหรับอนาคตของอุตสาหกรรมภาพ

รายละเอียดเพิ่มเติม เวอร์ชันนี้เหมาะสำหรับผู้ใช้ที่ต้องการความละเอียดสูงสุดในยุคนั้น เช่น งานตัดต่อวิดีโอ 4K และ 5K หรือการใช้งานกับจอภาพ ultra-wide ที่ต้องการข้อมูลจำนวนมาก

DisplayPort 1.4 (เปิดตัวในปี 2016)

• แบนด์วิธสูงสุด 32.4 Gbps
• ความละเอียดสูงสุด รองรับ 8K (7680×4320) ที่ 60 Hz ด้วย DSC (Display Stream Compression)
• คุณสมบัติเด่น
  • รองรับ HDR10 ทำให้การแสดงภาพมีความคมชัดและสีสันสมจริงมากขึ้น
  • การใช้การบีบอัดสัญญาณ DSC เพื่อส่งสัญญาณ 8K โดยไม่สูญเสียคุณภาพ

รายละเอียดเพิ่มเติม DisplayPort 1.4 ได้รับการพัฒนาเพื่อรองรับความต้องการในอุตสาหกรรมที่ต้องการความละเอียดและสีที่ดีขึ้น เช่น HDR และการส่งสัญญาณแบบ 10-bit ทำให้เหมาะสำหรับงานภาพยนตร์ การเล่นเกม และกราฟิกระดับสูง

DisplayPort 2.0 (เปิดตัวในปี 2019)

• แบนด์วิธสูงสุด 77.37 Gbps
• ความละเอียดสูงสุด รองรับ 16K (15360×8640) ที่ 60 Hz
• คุณสมบัติเด่น
  • รองรับ HDR ที่ดีขึ้นและสี 10-bit ขึ้นไป
  • สามารถแสดงผลแบบ 4K/240 Hz ได้ ซึ่งเหมาะสำหรับการเล่นเกม
  • รองรับการใช้งานหลายจอภาพพร้อมกันที่ความละเอียดสูง

รายละเอียดเพิ่มเติม DisplayPort 2.0 มีแบนด์วิธที่สูงกว่า HDMI 2.1 (48 Gbps) อย่างชัดเจน ซึ่งช่วยให้สามารถแสดงผลที่ละเอียดและรีเฟรชเรทที่สูงขึ้นสำหรับอนาคต อาทิ จอภาพ 16K และการใช้งาน VR หรือ AR ระดับสูง

การเปรียบเทียบระหว่างเวอร์ชัน

DisplayPort มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับความต้องการด้านภาพและเสียงในอุตสาหกรรมที่ก้าวหน้า ตั้งแต่การส่งสัญญาณ 4K ในยุคแรกจนถึงการรองรับ 16K และการเล่นเกมแบบ 4K/240 Hz ในปัจจุบัน โดยเวอร์ชันล่าสุดอย่าง 2.0 ถือเป็นมาตรฐานสำหรับการใช้งานที่ต้องการความละเอียดและรีเฟรชเรทสูงในอนาคต

Connector Port Type ของ DisplayPort

DisplayPort มีตัวเชื่อมต่อ (Connector) หลายแบบเพื่อรองรับการใช้งานที่หลากหลาย

1. Standard DisplayPort

• ลักษณะทางกายภาพ
  ตัวเชื่อมต่อ DisplayPort มาตรฐานมีขนาดใหญ่ที่สุดเมื่อเทียบกับรุ่นอื่น มีรูปทรงสี่เหลี่ยมและด้านหนึ่งจะมีมุมโค้งเพื่อป้องกันการเสียบกลับด้าน
• การใช้งาน
  มักใช้ในพีซี, เดสก์ท็อป, และจอภาพระดับมืออาชีพ ตัวพอร์ตนี้ออกแบบมาให้มีการล็อก (Lock Mechanism) เพื่อป้องกันสายหลุดโดยไม่ได้ตั้งใจ เหมาะสำหรับอุปกรณ์ที่ต้องการความมั่นคงและการเชื่อมต่อที่ปลอดภัย
• ข้อดี
  • รองรับการส่งสัญญาณภาพและเสียงคุณภาพสูง
  • มีฟีเจอร์ Multi-Stream Transport (MST)
  • ทนทานและใช้งานได้หลากหลาย
• ข้อเสีย
  • ขนาดใหญ่ ไม่เหมาะกับอุปกรณ์ที่เน้นพกพา

2. Mini DisplayPort (mDP)

• ลักษณะทางกายภาพ
  ขนาดเล็กกว่า Standard DisplayPort อย่างมาก มีรูปทรงสี่เหลี่ยมที่เรียวบาง
• พัฒนาโดย
  Mini DisplayPort ถูกออกแบบโดย Apple ในปี 2008 และถูกนำไปใช้กับผลิตภัณฑ์ของ Apple หลายรุ่น เช่น MacBook และ iMac ก่อนจะถูกใช้อย่างแพร่หลายในอุปกรณ์อื่น
• การใช้งาน
  ใช้ในอุปกรณ์ที่มีขนาดเล็ก เช่น แล็ปท็อป และบางครั้งในจอมอนิเตอร์ระดับมืออาชีพ
• คุณสมบัติ
  • รองรับความละเอียดและฟีเจอร์เช่นเดียวกับ DisplayPort มาตรฐาน
  • สามารถใช้งานร่วมกับ Thunderbolt ได้ (เนื่องจาก Thunderbolt ใช้พอร์ตเดียวกันกับ Mini DisplayPort)
• ข้อดี
  • ขนาดกะทัดรัด เหมาะกับอุปกรณ์พกพา
  • ใช้งานได้หลากหลายกับทั้ง DisplayPort และ Thunderbolt
• ข้อเสีย
  • ความแข็งแรงของพอร์ตอาจน้อยกว่า Standard DisplayPort
  • ไม่เป็นที่นิยมในอุปกรณ์ทั่วไปเท่าพอร์ตมาตรฐาน

3. USB-C DisplayPort Alt Mode

• ลักษณะทางกายภาพ
  ใช้พอร์ต USB-C ที่มีรูปทรงรีแบบสมมาตร
• การทำงาน
  พอร์ต USB-C สามารถทำงานในโหมด DisplayPort Alt Mode ได้ ซึ่งช่วยให้สามารถส่งสัญญาณภาพและเสียงผ่าน USB-C โดยไม่ต้องใช้พอร์ต DisplayPort แบบเฉพาะเจาะจง
• การใช้งาน
  • นิยมในแล็ปท็อปรุ่นใหม่, สมาร์ทโฟน, และแท็บเล็ต
  • ใช้เชื่อมต่อจอมอนิเตอร์ที่รองรับ USB-C
• ข้อดี
  • รองรับการส่งข้อมูลแบบความเร็วสูง
  • สามารถใช้งานได้ทั้งการชาร์จไฟ, ส่งข้อมูล, และแสดงผลผ่านพอร์ตเดียว
  • ขนาดเล็กและสะดวก
• ข้อเสีย
  • อุปกรณ์ต้องรองรับ DisplayPort Alt Mode ถึงจะใช้งานได้
  • สาย USB-C ที่ไม่ได้มาตรฐานอาจมีปัญหาในการส่งสัญญาณ

4. Embedded DisplayPort (eDP)

• ลักษณะทางกายภาพ
  ตัวเชื่อมต่อ eDP ถูกออกแบบให้ฝังตัวในอุปกรณ์ และมักไม่สามารถมองเห็นได้จากภายนอก
• การใช้งาน
  ใช้ในอุปกรณ์ฝังตัว เช่น หน้าจอโน้ตบุ๊ก, แท็บเล็ต, และหน้าจอแบบบูรณาการในอุปกรณ์เฉพาะ
• คุณสมบัติ
  • รองรับการส่งสัญญาณที่ความเร็วสูง
  • ออกแบบมาเพื่อการใช้งานที่มีความต้องการเฉพาะ เช่น ลดการใช้พลังงานในอุปกรณ์พกพา
• ข้อดี
  • ใช้พลังงานต่ำ ทำให้อุปกรณ์ประหยัดพลังงานมากขึ้น
  • เชื่อมต่อโดยตรงกับหน้าจอโดยไม่ต้องใช้สายแยก
• ข้อเสีย
  • ใช้ได้เฉพาะในอุปกรณ์ฝังตัว ไม่สามารถใช้งานทั่วไปได้
  • ไม่สามารถเปลี่ยนหรือปรับปรุงพอร์ตได้

สรุป ความแตกต่างและการเลือกใช้งาน

DisplayPort มี Connector Port Type ที่หลากหลายเพื่อตอบสนองความต้องการในอุปกรณ์ต่าง ๆ ซึ่งการเลือกใช้งานขึ้นอยู่กับขนาดอุปกรณ์และความสะดวกของผู้ใช้

ข้อดีและข้อเสียของ DisplayPort

ข้อดี

1. แบนด์วิธสูง รองรับความละเอียดและรีเฟรชเรทที่สูงกว่า HDMI ในเวอร์ชันเดียวกัน
2. Multi-Stream Transport (MST) เชื่อมต่อหลายจอผ่านสายเส้นเดียว
3. รองรับการบีบอัดข้อมูล (DSC) เพื่อส่งสัญญาณวิดีโอคุณภาพสูง
4. เทคโนโลยี Adaptive Sync เช่น G-Sync และ FreeSync สำหรับการเล่นเกม
5. การออกแบบล็อก ลดโอกาสที่สายจะหลุด

ข้อเสีย

1. การรองรับอุปกรณ์ที่จำกัดกว่า HDMI โดยเฉพาะในโทรทัศน์
2. ราคาสูงกว่า HDMI ในบางรุ่น
3. การบังคับใช้สิทธิบัตร ที่เข้มงวดในบางประเทศ

เปรียบเทียบ DisplayPort กับ HDMI

สรุป

DisplayPort เป็นมาตรฐานการเชื่อมต่อดิจิทัลที่ออกแบบมาเพื่อรองรับการส่งสัญญาณวิดีโอและเสียงคุณภาพสูง โดยเหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องการความละเอียดสูง เช่น งานกราฟิก, การเล่นเกม, และการตัดต่อวิดีโอ แม้ว่าจะมีข้อเสียในด้านการใช้งานทั่วไปน้อยกว่า HDMI แต่ DisplayPort ก็เป็นตัวเลือกที่ยอดเยี่ยมสำหรับมืออาชีพและนักเล่นเกมที่ต้องการประสิทธิภาพสูงสุด